ქართული კულტურულ-საგანმანათლებლო კერები საქართველოსა და უცხოეთში

      ხახულის მონასტერი  ისტორიულ სამხრეთ საქართველოში, იმიერტაოში, ოლთისის ვილაიეთში, მდინარე თორთუმისწყლის შენაკად ხახულისწყლის მარცხენა ნაპირზე, სოფელ ხახულში  მდებარეობს. ტაძარში ამჟამად მოქმედებს ჯამე.      „ქართლის ცხოვრების" ცნობით მონასტერი დააარსა დავით III კურაპალატმა X საუკუნის II ნახევარში. თანდათან ხახულის...

ანჩის მონასტერი კლარჯეთის უძველესი საეპისკოპოსო კათედრალი დ ამნიშვნელოვანი კულტურულ–საგანმანათლებლო კერა,  იქ კათედრალის დაარსებას VI–VII ს. ათარიღებენ. ანჩი აქტიურ როლ სასრულებდა კლარჯეთის ისტორიულ იმოვლენების მსვლელობაში,  მისი ძლიერება და ავგტორიტეტი ხელს უწყობდა კლარჯეთის ქრისტიანული სავანეების განმტკიცებას და ქართული სახელმწიფოებრიობის  აღმდგე ნმამულიშვილთა...

რომანწმინდა სავანის პირველი ქართველი მწიგნობარია გიორგი ათონელი,  რომელიც იქ 1031–39 წ. მოღვაწეობდა,  შემდეგ სხვა ქართველებიც ჩანან,  ისინი ეწეოდენ კულტურულ–აღმშენებლობით და მწიგნობრულ საქმიანობას.   შეგვიძლია მოვიხსენიოთ იოანე და დავით ჯიბისძენი,  1035 წ. ისინი შატბერდში ჩანან,  შემდეგ შავ მთაზე გადასულან,  იქ ეკლესიაც აუშენებიათ...

      ბანა  იმიერ ტაოში, ოლთისის ვილაიეთში, ჭოროხის ხეობაში, მდ. ბანას (თურქულად ფანაკი) მარჯვენა ნაპირას, ოლთისიდან 55,11 კმ-ზე და არტაანიდან 131,93 კმ-ზე, სოფელ ფენეკის დასავლეთით 2 კმ-ზე მდებარეობს.     VII საუკუნის შუა წლებში აქ ააშენეს დიდი ტაძარი. „ქართველთა...

იშხნის მონასტერი მდებარეობს თურქეთში, ართვინის პროვინციაში, იუსუფელის (Yusufeli) რაიონში, ისტორიულ მხარე ამიერ ტაოში, ოლთისის წყლის ხეობაში, სოფელ იშხანში (Işhan). პირველი ეკლესიის მშენებლობა იშხანში სომეხთა კათალიკოსის, ნერსეს სახელს უკავშირდება. საეპისკოპოსო კათედრა მას 647 წელს აუგია.  ეკლესია იშხანში, როგორც ჩანს, მალევე დაინგრა მურვან...

      ქართული კულტურის  განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა ქართული ბერ-მონაზვნობის მოღვაწეობას იერუსალიმის მახლობლად არსებულ საბა განწმენდილის ანუ საბაწმინდის ლავრაში. სამეცნიერო ლიტერატურაში აღნიშნულია, რომ ,,საბას ლავრა იყო უმნიშვნელოვანესი და ამავე დროს უძველესი საზრვარგარეთული ცენტრი ქართული კულტურისა, სადაც VIII-IXსს-ში დუღდა ქართველების...

ქართული მწერლობისა და, საერთოდ, ქართული კულტურის ისტორიისათვის უდიდესი მნიშვნელობის ფაქტი იყო ჯვრის მონასტრის დაარსება იერუსალიმში. მონასტერი ქართველებისთვის ერთ-ერთი უდიდესი საგანმანათლებლო კერა იყო და დღესაც უძვირფასესი სიწმინდეა  წმიდა მიწაზე. მონასტრის მდებარეობა ჯვრის მონასტერი ადრე იერუსალიმიდან ოდნავ მოშორებით სამხრეთ-დასავლეთით იდგა,  ახლა კი ქალაქის...

ტაძრის ისტორია ოთხთა ეკლესია X საუკუნის ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლია. კომპლექსი მდებარეობს თურქეთში, ართვინის პროვინციაში,  ართვინის   რაიონში,ისტორიულ პარხალში, დაბა იუსუფულის(Yusufeli) დასავლეთით მდებარე, ისტორიულ სოფელ ოთხთადან (Dortklise) (დორთქილისე) 5 კმ-ში ეკლესია ოთხი მახარებლის სახელზეა აგებული, საიდანაც გამომდინარეობს მისი სახელწოდებაც. გავრცელებულია შემდეგი მოსაზრებაც - ოშკის,...

სინის მთა (სინას ან სინაის მთა) ქართველთა უშორესი სამოღვაწეო პუნქტია ახლო აღმოსავლეთში.  იგი აღმართულია არაბეთის ნკ–ს დასავლეთით სინის ნკ–ს სამხ სექტორში,  ეგვიპტის არაბთა რესპუბლიკაში,  იქვეა სხვა მთებიც ეპისტიმიასი,  ზერბალისა,  ეკატერინესი და სხვა. აი ამ მთიანეთში სინისა და ეპისტიმიის მთებს შუა...

     იერუსალიმის სამხრეთ- აღმოსავლეთით მდებარე პალავრის სავანე. მისი დამაარსებელია IV საუკუნის გამოჩენილი საეკლესიო მოღვაწე მამა ხარიტონი. ხარიტონის ლავრა, ეგრეთ წოდებული    ძ ვ ე ლ ი   ლ ა ვ რ ა  ან, როგორც ბერძნები ეძახდნენ პალავრის ლავრა...