ლიტერატურა

შოთა რუსთაველი ,,ვეფხისტყაოსანი"-1988წლის გამოცემა შოთა რუსთაველი  ,, ვეფხისტყაოსანი" პოემა ,,ვეფხიტყაოსანი" - აუდიოჩანაწერი  შოთა რუსთაველი ,,ვეფხისტყაოსანი"- ჩინურ ენაზე   ,,ვეფხისტყაოსანი"-ს მოკლე განმარტებითი ლექსიკონი   გია მურღულია - ,,ვეფხისტყაოსანი"    

  იაკობ ხუცესი ჩვენამდე მოღწეული ერთ-ერთი უძველესი ქართული ლიტერატურული ძეგლის „შუშანიკის წამების“ (სრული სახელწოდება - „წამებაჲ წმიდისა შუშანიკისი დედოფლისაჲ“) ავტორია. მისი ცხოვრები შესახებ ბევრი ცნობა არ არის შემონახული. ნაწარმოების მიხედვით ჩანს, იაკობი იყო თავის მიერ აღწერილი ამბების მოწმე და მონაწილე....

ზოგს ჰგონია, რომ ნამდვილი პატრიოტიზმი ეწინააღმდეგება კოსმოპოლიტიზმს, მაგრამ ეს შეცდომაა. ყოველი ნამდვილი პატრიოტი კოსმოპოლიტია ისე, როგორც ყოველი გონიერი კოსმოპოლიტი (და არა ჩვენებური) პატრიოტია. როგორ? ასე, - რომელი ადამიანიც თავის ერს ემსახურება კეთილგონიერად და ცდილობს თავის სამშობლო აღამაღლოს გონებრივ, ქონებრივ...

საერთოდ მწერლობა ერის სულიერ კულტურის ერთ-ერთ დედაბოძად ითვლება. ასე იყო ყველგან და ყოველთვის. ასეა ჩვენშიც დღესაც. ერთის გაკვრით რომ გადავავლოთ თვალი ჩვენს შორეულსა და მახლობელს წარსულს, ადვილად დავინახავთ, რომ კულტურის ეს დარგიც მფარველობით შენდებოდა. სასულიერო მწერლობას ეკლესია აცხოვრებდა, საეროს...

ჭირი დაუმალავი სჯობიაო. ეს ჭირიც ჩვენი ძველი ნაცნობია, თითქმის ნაჩვევი და გაშინაურებული. ქართული ენის ამღვრევისა დადამახინჯების შესახებ მოგახსენებთ. ეს საგანი გაცვეთილი და თავმოსაბეზრებელია, მაგრამ ჩვენი დანარჩენი ჭირ-ვარამნი და სატკივარნიც დაძველდნენ. ყველას ბავშვობიდანვე გვახსოვს ამ საგანზე ჩივილი და ზრუნვა, მაგრამ ჩვენი დასნეულებული...

შოთა რუსთაველის წარმომავლობასთან დაკავშრებით არაერთი ვერსია არსებობს. მათგან ყველაზე გავრცელებული: რუსთაველის თორელობის  ვერსია (მეცნიერული თვალსაზრისი) და  რუსთაველის ჩახრუხაძეობის ვერსია (ზეპირსიტყვიერების მიხედვით) რუსთაველის მესხობის (თორელობის)  ვერსიას ხანგრძლივი ისტორია ჰქონდა. ის მომდინარეობდა თვით პოემის დასასრულიდან (,,ვწერ ვინმე მესხი მელექსე..“) და არჩილ მეფისაგან...

“ზოგი ადამიანი იქნებ ყველაფრით, ათასი საუკეთესო ღირსებით იყოს შემკული და მათი სწორედ გამოყენების უნარი კი არ გააჩნდეს. ღირსებები ერთი მონაცემია, მათი სწორად გამოყენების უნარი – მეორე. ორ ადამიანს იქნებ თანაბარი შესაძლებლობები, მაგრამ სხვადასხვაგვარი ზნეობა ჰქონდეს; მაშინ ყოველი მათგანი თავის...

დამარხულ არს ენაჲ ქართული დღემდე მეორედ მოსვლისა მისისა საწამებლად, რაჲთა ყოველსა ენასა ღმერთმა ამხილოს ამით ენითა. და ესე ენაჲ მძინარე არს დღესამომდე, და სახარებასა შინა ამას ენასა ლაზარე ჰრქჳან! და ახალმან ნინო მოაქცია და ჰელენე დედოფალმან, ესე არიან ორნი დანი, ვითარცა...

  „ყმაწვილი უნდა სწავლობდე საცნობლად  თავისადაო, ვინ არის,  სიდამ  მოსულა, სად არის წავა სადაო.“ https://youtu.be/Y1E6MaZfsHM

,,ვეფხისტყაოსანი „— მეთორმეტე საუკუნის ქართველი პოეტის, შოთა რუსთაველის ჩვენამდე მოღწეული ერთადერთი პოემაა, იგი შედგება პროლოგის, ძირითადი ნაწილისა და ეპილოგისაგან. ,,ვეფხისტყაოსანი" რთული ნაწარმოებია სიუჟეტის მხრივ; აქ ორი პარალელური ამბავია მოთხრობილი — არაბეთისა და ინდოეთისა, თუმცა ორივე მათგანი ერთმანეთთან სიუჟეტურად დაკავშირებულია. პოემა...